tetik parmak ne demek?

Tetik parmak (tıbbi adı: stenozan tenosinovit), bir parmağın veya baş parmağın ekleminin, bükülmüş halde sıkışıp kaldığı ve düzeltmenin zor olduğu bir durumdur. Bu durum, tendon kılıfının daralması veya kalınlaşması nedeniyle oluşur. Tendon kılıfı, tendonun etrafını saran ve tendonun düzgün hareket etmesini sağlayan bir zarf gibidir. Daralma, tendonun kılıf içinde hareket etmesini zorlaştırır ve parmakta ani bir "tetik" hareketiyle bükülmeye ve açılmaya neden olur.

Belirtiler:

• Parmakta veya başparmakta ağrı: Özellikle eklemde veya tabanında.
• Sıkışma hissi: Parmak veya başparmak bükülür ve bu pozisyonda sıkışır.
• Tıklama veya takılma sesi: Parmak bükülürken veya açılırken duyulabilir.
• Parmağın veya baş parmağın kilitlenmesi: Parmak tamamen bükülür ve düzleştirilemez.
• Şişme: Etkilenen eklemde hafif bir şişlik olabilir.
• Sabah sertliği: Sabahleyin veya uzun süre hareketsiz kaldıktan sonra parmak daha sert olabilir.

Nedenleri:

Tetik parmağın kesin nedeni bilinmemektedir, ancak bazı faktörler riskini artırabilir:

• Tekrarlayan hareketler: Aynı hareketleri tekrar tekrar yapmak (örneğin, dikiş dikmek, marangozluk yapmak veya müzik aleti çalmak).
• Romatoit artrit: Bu otoimmün hastalık, tendon kılıfını etkileyebilir.
• Diyabet: Diyabet, tendonları etkileyebilir ve tetik parmağı geliştirme riskini artırabilir.
• Guillain-Barré sendromu: Bu nadir sinir sistemi hastalığı tetik parmağına neden olabilir.
• Tendon yaralanması: Tendona verilen bir darbe veya yaralanma.
• Gebelik: Hormonal değişiklikler, tetik parmağı riskini artırabilir.

Teşhis:

Doktor genellikle fizik muayene ile tetik parmağını teşhis edebilir. Muayene sırasında doktor, parmağı hareket ettirerek takılma ve tıklama olup olmadığını kontrol eder. Gerekirse, teşhisi doğrulamak için ultrason veya manyetik rezonans görüntüleme (MRG) gibi görüntüleme testleri yapılabilir.

Tedavi:

Tetik parmağı için çeşitli tedavi seçenekleri mevcuttur:

• Kortikosteroid enjeksiyonları: Tendon kılıfına enjekte edilen kortikosteroidler, iltihabı azaltmaya yardımcı olabilir.
• Atelleme: Parmağın hareketsiz kalmasını sağlamak için atel kullanılabilir.
• Fizik tedavi: El ve parmak egzersizleri, hareket açıklığını iyileştirmeye yardımcı olabilir.
• Cerrahi: Diğer tedaviler başarısız olursa, cerrahi operasyon gerekebilir. Cerrahi işlemde, daralmış tendon kılıfı kesilir ve tendonun daha serbestçe hareket etmesini sağlar.

Tetik parmak tedavi edilmezse, durum daha da kötüleşebilir ve parmağın kalıcı olarak bükülmesine neden olabilir. Bu nedenle, belirtiler ortaya çıktığında bir doktora danışmak önemlidir.